آموزش رزبری پای معرفی سیستم عامل

به نام خدا
مقدمه
در آموزش قبلی با رزبری پای ، تاریخچه و کاربرد و شیوه راه اندازی آن آشنا شدیم .
در این آموزش میخواهیم با سیستم عامل و انواع قابل نصب آن روی رزبری پای و کار با یکی از انها یاد بگیریم و به پیکربندی و نصب ابزار مورد نیاز برای کامپایل برنامه و همچنین اجرای اولین برنامهی آموزشی بر روی بردهای رزبری پای بپردازیم.
در این مرحله از آموزش قادر هستید که برنامهی موردنظر خود را بنویسید و برای اجرا بر روی رزبری پای آماده کنید
معرفی سیستم عامل :
سیستم عامل نرم افزاری پایه هستش که روی دستگاه های دارای پردازشگر مرکزی ( cpu ) مثل رایانهیا گوشی های هوشمند ، نصب می شود و مدیریت و کنترل منابع ، ورودی ها و خروجی ها را بر عهده
میگیرد .
همچنین بستری ایجاد میکند تا برنامه های کاربردی ( اپلیکیشن ها مثل مجموعه آفیس ) اجرا گردد و ارتباط میان کاربر با سخت افزار و برنامه های کاربردی را برقرار می کند .
از سیستم عامل های معروف میتوان به مایکروسافت ویندوز ، مکینتاش ، اندروید و IOS اشاره کرد .
معرفی لینوکس :
لینوکس یک سیستم عامل متن باز می باشد و این یعنی میتوانیم هر طور که میخواهیم در آن تغییرات
ایجاد کنیم و یا به آن اضافه و کم کنیم و یا حتی یک نسخه سفارشی از آن را ایجاد کنیم .
نرم افزار های متن باز رایگان هستند ، به عنوان مثال سیستم عامل اندروید که بر پایه لینوکس است .
امروزه از خود لینوکس اصلی استفاده نمی شود و به جای آن از سیستم عامل های بر پایه لینوکس
استفاده می شود . در این آموزش منظور از لینوکس همان سیستم عامل های بر پایه لینوکس است .
چند نمونه از این سیستم عامل ها عبارتند از : رد هت ، فدورا ، اوبونتو ، اندروید و …. .
امروزه سیستم عامل های بر پایه لینوکس عموما به دو گروه پایه ای تقسیم می شوند :
بر پایه ردهت ( redhat base )
بر پایه دبیان ( debian base )
لینوکس دارای بسته های نرم افزاری یا همون پکیج برای نصب برنامه های کاربردی هستند .
فرمت پکیج های لینوکس ها نیز با هم متفاوتند :
- بر پایه ردهت : .rpm
- بر پایه دبیان : .deb
لینوکس ها دارای امکانات زیاد و سرعت و امینت بالایی هستند و مصارف زیادی دارند ، اما به دلیل نبود
برنامه های کاربردی زیاد و اینکه افراد مبتدی نمیتونند راحت با آن کار کنند ، فرا گیر نشده است .
لینوکس ها خاصیت های جالب و کاربردی دارند مانند جامع پذیری !
به این معنی که من میتوانم قابلیت های یک لینوکس دیگر را به لینوکس دیگر مشابه خودش اضافه کنم .
در صورت حرفه ای بودن با کمی تغییرات و کد نویسی حتی میتوان قابلیت ها را بین لینوکس های
غیر مشابه هم جا به جا کرد .
در ادامه بیشتر با لینوکس ها و شیوه کار کردن با آنها را یاد میگیریم .
معرفی سیستم عامل رزپبیان ( Raspbian ) :
سیستم عامل رزپبیان ، سیستم عاملی است ک از طرف انجمن رزبری پای برای رزبری پای ارائه شده است .
این سیستم عامل یک لینوکس بر پایه دبیان است . در مجموعه آموزش رزبری پای ما از این سیستم عامل
استفاده خواهیم کرد و پیشنهاد میشود از همین سیستم عامل استفاده گردد .
البته در صورت دلخواه میتوان از سیستم عامل های دیگر ارائه شده نیز استفاده کرد .
تنظیمات رزبری پای :
در آموزش قبلی یاد گرفتیم چطور رزپبیان رو نصب و راه اندازی کنیم ! اما لازم است در اولین استفاده خود
تنظیمات اولیه ای را اعمال کنیم .
برای اینکار روی لوگوی تمشک سمت چپ بالا کلیک میکنیم سپس طبق مسیر زیر وارد منوی تنظیمات می شویم :
Start -> preferences -> Raspberry pi Configuration
و سپس منوی زیر را مشاهده میکنید :
همونطور ک میبینید ۴ تب یا برگه وجود دارد : System , interfaces , performance و localization .
تب Systems :
در تب سیستم شما تنظیمات کلی رزبری پای رو انجام میدید . در جلوی قسمت password گزینه change password را مشاهده میکنید. به صورت پیشفرض پسوورد رزپبیان “raspberry” می باشد .
توصیه می شود در این قسمت رمز عبور خود را تغییر دهید .
قسمت host name نام دستگاه می باشد . میتوانید آنرا تغییر دهید ولی لزومی به تغییر ندارد . در قسمت boot مشخص میکنیدکه ابتدا وارد چه محیطی شوید .
شما میتوانید یکی از دو محیط خط فرمان ( CLI ) یا محیط گرافیکی ( Desktop ) شوید .
در قسمت auto login اگر گزینه را تیک بزنید ، بلافاصله پس از بوت شدن دستگاه ، وارد اکانت pi می شوید . البته کاربرد این مورد در مواقعی است ک شما چند اکانت تعریف کرده باشید . در قسمت network boot اگر گزینه را تیک بزنید ، دستگاه تا زمانی که به شبکه ای متصل نشود صبر میکند .
اگر شبکه شناخته شده ای وجود نداشته باشد دستگاه چند ثانیه صبر میکند و سپس سیستم عامل را بوت میکند ولی اگر شبکه شناخته شده ای وجود داشته باشد اما سیگنال آن ضعیف شده باشد دستگاه مدت بیشتری صبر میکند و سعی میکند به ان متصل شود .
Splash screen در اصل نمایش لوگو رزبری پای در ابتدای بوت شدن بجای نمایش کد ها و دستورات اجرا شده می باشد . در قسمت set resolutaion می توانید رزولیشن تصویر خروجی را انتخاب نمایید . اگر از خروجی av برای تلویزیون های قدیمی یا hdmi برای نمایشگر های غیر wide استفاده میکنید ، این قسمت را خاموش کنید .
تب interfaces :
در تب interfaces شما می توانید اتصالات رزبری پای را مدیریت کنید ک شامل :
دوربین
اتصال SSH
اتصال VNC
پروتکل spi
پروتکل I2C
پروتکل اتصال سریال
پروتکل تک سیم یا ۱-wire
کنترل از راه دور پین های gpio ( منظور توسط دستگاه خارجی )
تب performance :
در تب performance شما میتوانید حداکثر کلاک پردازنده و میزان حافظه اختصاص داده شده به قسمت پردازشگر گرافیکی را مشخص کنید .
تب localization :
در این تب شما تنظیمات مکان ، زبان نوشتاری و زبان دستگاه را انجام می دهید .
- Locale : تنظیم زبان سیستم
- Time zone : تنظیم منطقه زمانی
- Keyboard : تنظیم زبان کیبورد
- Wifi Country : تنظیم بازه فرکانسی گیرنده وایفای بر اساس استاندارد کشور ها
البته شما میتوانید در ترمینال هم با دستور sudo raspi-config تنظیمات رزبری پای را انجام دهید .
در ادامه آموزش با ترمینال آشنا می شویم و بعد از آن به تنظیم رزبری پای می پردازیم .
ترمینال :
ترمینال لینوکس ، یک پوسته برای کار با سیستم عامل است اما گرفیکی نیست .
ترمینال محیطی برای کار با سیستم عامل با استفاده از خط فرمان می باشد ، به این معنی که برای هر کاری
که میخواهیم انجام دهیم باید یک خط دستور تایپ کنیم .
ترمینال دارای دستورات مشخصی هستش ک در ادامه با آنها و شیوه بکار بردن آن آشنا می شویم .
تنظیم رزبری پای با ترمینال :
ابتدا ترمینال را که روی نوار ابزار قرار دارد باز میکنیم .
سپس در خط اول pi@raspberrypi:~$ را مشاهده میکنیم . pi نام اکانت ( پیشفرض ) و rapberrypiاسم دستگاه شما ( پیشفرض ) می باشد .
علامت ~ نشان دهنده دایرکتوری اصلی اکانت می باشد .
و اما تنظیم رزبری پای که توصیه میشود در صورت بلد بودن از این روش استفاده گردد .
دستور sudo raspi-config را وارد میکنیم و سپس تصویر زیر را مشاهده میکنیم .
همانطور ک مشاهده میکنید عبارت هایی مشابه به تنظیمات گرافیکی وجود دارد . برای تغییر دادن تنظیماتباید از کلید های ۴ جهته و کلید اینتر استفاده کنیم .
تمامی موارد در ترمینال هم مشابه تنظیمات گرافیکی می باشد و برای طولانی نشدن آموزش کامل توضیحداده نمی شوند اما به صورت گروهی و اجمالی معرفی میکنیم :
- Change User Password : تغییر رمز عبور که در صورت انتخاب دوبار از شما پسوورد جدید رادر محیط ترمینال در خواست میکند . دقت کنید که کاراکتر هایی ک تایپ میکنید نمایش داده نمیشوند ، پس دقت کنید .
- Hostname : نام دستگاه شما
- Boot Options : این گزینه دارای ۳ می باشد که در تنظیمات گرافیکی توضیح داده شده است :
( ۱- CLI / Desktop ، ۲- Wait For Network at Boot ، ۳- Splash Screen )
- Localisation : تنظیم اطلاعات مکانی و زبان . این قسمت عینا همانند تب Localisation درتنظیمات گرافیکی است .
- یک مورد بسیار کاربردی و مهم وجود دارد و آن تنظیم صحیح کیبورد است که در تنظیمات گرافیکی به طور کامل وجود ندارد .
برای اینکار باید وارد ترمینال و سپس تنظیمات رزبری پای شویم و گزینه Localisation Options رانتخاب میکنیم .
سپس گزینه Change Keyboard layout را انتخاب میکنیم .
سپس در بین گزینه هایی که نمایش داده شده است گزینه Generic 101-key pc را انتخاب می کنیم .
حالا لیستی از انواع حالت های نوشتاری زبان انگلیسی بریتانیایی را مشاهده میکنیم . پیشنهاد ما استفاده از
انگلیسی آمریکایی است ولی هر زبان دیگری بخواهید میتوانید انتخاب کنید . برای انتخاب زبان مورد نظرگزینه other را انتخاب میکنیم .
سپس زبان مورد نظر را در لیست جست و جو میکنیم . ( برای انتخاب انگلیسی امریکایی لازم است تایکبار کلید جهت پایین را فشار دهید ) .
ما در این آموزش زبان انگلیسی امریکایی را انتخاب کردیم .
ویرایشی می باشد را انتخاب کنید . مثلا برای فارسی گرینه Persian را انتخاب کنید نه حالت های دیگر آن.
بعد از انتخاب زبان نوبت میرسد به انتخاب کلید سوئیچ کننده برای تایپ علامت ها و نشانه ها که گزینه اول یعنی پیش فرض رو انتخاب میکنیم .
سپس در منوی بعدی no compose key را انتخاب کنید .
و در آخر گزینه no را برای انتخاب کلید میانبر xserver را میزنیم .
البته برای طی کردن این مراحل میتوانید از دستور زیر نیز استفاده کنید .
sudo dpkg-reconfigure keyboard-configuration
- Interfaceing Option : فعال و غیر فعال کردن پورت های ورودی و خروجی . این قسمت نیز
عینا همانند تب Interfaces در تنظیمات گرافیکی می باشد .
- Overclock : افزایش سرعت ( کلاک ) پردازنده رزبری پای
- Advanced Options : تنظیمات پیشرفته رزبری پای که شامل هفت مورد می باشد :
- Expand file sustem : استفاده رزبری پای از کل فضای مموری کارت .
- Overscan : بزرگنمایی تصویر خروجی برای تلویزیون های wide .
- Memory Split : تنظیم میزان حافظه گرافیکی
- Audio : تنظیم خروجی صدا که دارای سه گزینه ( hdmi ، ۵ mm jack ، auto ) می باشد .
- Resolution : تنظیم رزولیشن تصویر خروجی
- GL driver : تنظیم نوع درایور نرم افزاری ( بر پایه kms ) ، ترجیحا وارد این قسمت نشوید !!!
- Network interface names : فعال و غیر فعال کرن قابلیت تشخیص نام دستگاه های قابل
تشخیص داخل یک شبکه .
- Update : بروز رسانی فریمور دستگاه ، به طور کلی پیشنهاد می شود ۴ دستور زیر را وارد کنید ،
در این صورت نیازی به استفاده از گزینه Update نمی باشد :
Sudo apt-get update
Sudo apt-get dist-update
Sudo apt-get upgrade
Sudo rpi-update
- About raspi-config : اطلاعاتی درباره این شیوه تنظیم رزبری پای .
معرفی چند دستور کاربردی :
نام دایرکتوری cd : برای وارد شدن به یک دایرکتوری ( اگر به صورت خالی استفاده گردد ، به دایرکتوری
اصلی وارد می شوید )
cd .. : بازگشت به دایرکتوری قبلی ( عملا انگار از کلید backspace استفاده کردید )
Sudo : این دستور اگر قبل از هر دستوری بیاید ، آن دستور با اجازه کاربر روت ( دسترسی کامل ) اجرا می شود .
Shutdown –h now : باید به همراه sudo استفاده شود . اگر –h استفاده شود سیستم خاموش می شود
و اگر –r استفاده گردد سیستم دوباره راه اندازی می شود ( restart ). اگر now استفاده شود بلافاصله اجرا دستور اجرا میگردد .
Reboot : باید با sudo استفاده گردد . سیستم همان لحظه راه اندازی مجدد می شود . این دستور برابر با دستور Sudo shutdown –r now می باشد .
Halt : باید با sudo استفاده گردد . سیستم همان لحظه خاموش می شود . این دستور برابر با دستور Sudo shutdown –h now می باشد .
نتیجه
در آموزش گفته شده با سیستم عامل های رزبری و کدها و تنظیمات رزبری آشنا شدیم و با نرم افزار لینوکس آشنای پیدا کردیم
در آموزش بعدی میخوانیم :
آموزش دستورات کاربردی ترمینال نصب برنامه synaptic
یادتون نره حتما حتما سوالاتون این زیر بپرسید
امیدوارم از آموزش لذت برده باشید
شما مهندسین عزیز میتوانید برای دریافت راحت تر مطالب و فیلم های آموزشی عضو کانال واینستاگرام ما شوید
تیم فنی آموزشی ربات افزار

درباره هادی رحمتی
از زمانی که ابتدایی بودم ساختنو دوست داشتم دلم میخواست هر روز یه چیز جدید بسازم . الان به این فکر میکنم اگه همه یه چیزی بسازن چقدر پیشرفت میکنیم. نه یادگیری کار هایی که هر روز افراد زیادی یاد میگیرند و یه معیاری به نام نمره براش تعریف شده.
نوشته های بیشتر از هادی رحمتیمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
کنترل روشنایی LED RGB و ربات با PWM و با رزبری پای
روش نصب برنامه های کاربردی برای رزبری پای
ساخت تبدیل AV برای دریافت تصویر آنالوگ با رزبری پای
معرفی ابزارهای سیستم عامل رزبیان
نکات و دستورات ترمینال رزبری پای قسمت سوم
نکات و دستورات ترمینال رزبری پای قسمت دوم
1 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
سلام
بسیار عالی
ممنون